Genetyka sądowa – co to jest? Czy adwokat musi posiadać specjalistyczną wiedzę w tym zakresie?

Genetyka sądowa to dział nauki, który zrewolucjonizował współczesne sądownictwo. Słabo dostępne niegdyś metody, bardzo szybko zostały rozwinięte i udoskonalone. Dziś wyniki badań z zakresu genetyki sądowej stanowią bardzo ważną część materiałów dowodowych w sprawach karnych. Jakie badania wchodzą w zakres genetyki sądowej? Dlaczego adwokat musi znać się na rzeczy? Na te pytania odpowiadamy poniżej.

Czemu służą badania z zakresu genetyki sądowej?

Badania z zakresu genetyki sądowej służą przede wszystkim identyfikacji śladów biologicznych z dowodów rzeczowych, pozostawionych na miejscu zdarzenia. Tego typu badania są prowadzone przez biegłego sądowego, czyli osobę o bardzo wysokich kwalifikacjach, w tym wypadku, z zakresu badań DNA.

Do badań z zakresu genetyki sądowej zaliczamy badania polegające na porównaniu DNA pobranego od podejrzanego z wyizolowanymi z dowodów rzeczowych próbkami śladów biologicznych np.  krwi, śliny, nasienia lub włosów. 

Dlaczego badania z zakresu genetyki sądowej są tak ważne?

Analiza śladów biologicznych jest powszechnie uważana za jedną z najbardziej obiektywnych metod pozyskiwania dowodów w sprawach karnych. W przeciwieństwie do zeznań świadków, jeżeli ślady biologiczne zostały w odpowiedni sposób zabezpieczone, to wyniki badania DNA będą odporne na zniekształcenia percepcji oraz bieg czasu. Skuteczność badań z zakresu genetyki sądowej może być wyższa 99%. Ponadto, jest to metoda rekomendowana przez różnego rodzaju instytucje.

Według zaleceń Rady Europy (R1/92), należy dokładać wszelkich starań, aby „badania DNA wykonywane były w każdym możliwym przypadku, bez względu na wagę popełnionego czynu”. To stanowisko jest obecnie podtrzymywane także przez Unię Europejską.

Czy adwokat powinien znać podstawy genetyki sądowej?

Ponieważ wyniki badań genetycznych są jednymi z najpoważniejszych dowodów w sprawach karnych, niezbędnym jest, aby zajmujący się tą dziedziną adwokaci, byli na bieżąco z aktualnym stanem wiedzy w tym zakresie. Trzeba pamiętać, że genetyka sądowa jest dziedziną nauki, która rozwija się bardzo prężnie, dlatego adwokat winien na bieżąco aktualizować nabyte informacje.

Jest to bardzo istotne, ponieważ biegli sądowi bardzo często posługują się specjalistyczną nomenklaturą. Dodatkowo, adwokat, poza odebraniem wyników badania DNA, może poprosić biegłego sądowego o opinię. Dobry obrońca musi zatem znać i rozumieć podstawy genetyki sądowej. Dzięki temu będzie miał możliwość bardziej wnikliwie przygotować się do prowadzenia sprawy oraz właściwie odnieść się do najważniejszych dowodów, które pojawiają się w sądzie. 

Ponadto, znajomość tej tematyki pozwala także na skutecznie podważenie opinii biegłego i ukazanie ewentualnych nieścisłości sądowi, co w konsekwencji może doprowadzić do zmiany rozstrzygnięcia.