Ile grozi za gwałt w małżeństwie? Sprawdź jak reagować w takiej sytuacji
Gwałt jest bardzo ciężkim przestępstwem zostawiającym bolesny ślad na całe życie. Osoby, które go doświadczyły często długo nie mogą dojść do siebie, popadając w stany depresyjne. Zdarza się jednak, że tak karygodnego czynu dopuszcza się ktoś, bardzo bliski – ukochany współmałżonek. Jak powinniśmy się wtedy zachować?
„Ślubowałaś? Więc wypełniaj swoje obowiązki!”
W polskim prawie stosunek małżeński jest zarówno prawem, jak i obowiązkiem. Długotrwałe uchylanie się od niego może stanowić więc podstawę do wystosowania wniosku rozwodowego przez jedną ze stron. Jednocześnie zarówno kobieta, jak i mężczyzna ma prawo do odmówienia współżycia, a jeśli druga strona tego nie zaakceptuje, może dojść do gwałtu.
Jak pokazują badania, przyczyną przestępstwa wcale nie jest unikanie stosunku. W wielu przypadkach małżeństwo prowadzi aktywne życie seksualne. Gwałt jest jednak często formą wyrażenia konkretnego nastroju lub próbą dominacji jednej strony związku nad drugą. Choć statystyki pokazują, że ofiarami gwałtu częściej są kobiety, również mężczyźni mogą paść ofiarą przestępstwa. Problem pogłębiają szerzące się stereotypy, np. dość popularne sformułowanie mówiące: „ gdy kobieta mówi >>nie<< to myśli >>tak<<”, lub fałszywa teza głosząca, że „obowiązkiem żony jest zadowalanie seksualne męża”.
O gwałcie w małżeństwie rzadko się rozmawia
Choć trudno oszacować faktyczną skalę problemu, niektóre badania sugerują, że nawet 14% zamężnych kobiet staje się ofiarą gwałtu małżeńskiego. Niestety większość ofiar decyduje się przemilczeć ten fakt i nie zgłaszać go do odpowiednich służb. Może to wiązać się z różnymi czynnikami, takimi jak: poczucie wstydu i lęku, błędne przekonanie, że takie zachowanie męża jest normalne czy po prostu strachu przed napastnikiem.
Niestety przestępstwo gwałtu małżeńskiego bardzo często jest później powtarzane, co może doprowadzić do kolejnych traum ofiary. Niepowstrzymany napastnik, widząc, że jego czyny są akceptowalne, będzie wykazywał coraz bardziej agresywne zachowania wobec współmałżonka.
W jakiej sytuacji dochodzi do gwałtu?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, gwałt jest przestępstwem polegającym na zmuszeniu drugiej osoby do obcowania płciowego lub poddania innej czynności seksualnej poprzez zastosowanie przymusu, przemocy fizycznej, podstęp lub nadużycie władzy. Obecność w związku małżeńskim nie ma tu żadnego znaczenia, dlatego każdy taki akt, który został przeprowadzony bez wyraźnej zgody osoby poszkodowanej lub pod wpływem przemocy powinien być traktowany jako poważne przestępstwo.
Gwałt nie musi również oznaczać bezpośredniego kontaktu seksualnego. W kontekście czynów zabronionych, które również podlegają karze, wyróżnia się zmuszanie do stosunku analnego oraz oralnego, a także molestowanie seksualne związane przykładowo z obmacywaniem ciała ofiary.
Przestępstwo zaszło, powinna być kara
Zgodnie z artykułem 197 § Kodeksu karnego, każdy, kto dopuści się gwałtu podlega karze pozbawienia wolności od 2 do 12 lat. W przypadku, gdy napastnik doprowadza inną osobę do poddania się innej czynności seksualnej lub jej wykonania, może otrzymać karę pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Nie ma w tym przypadku znaczenia częstotliwość popełnianego czynu – już pojedynczy incydent traktowany jest jako poważne przestępstwo, za które należy się odpowiednia kara.
Poszkodowany małżonek może dochodzić swoich praw na drodze odpowiedzialności karnej lub cywilnej. W pierwszym przypadku ofiara powinna złożyć zawiadomienie do prokuratury o popełnieniu przestępstwa i domagać się kary dla napastnika.
Ofiara gwałtu małżeńskiego, w związku z zaistniałą sytuacją może wystosować również pozew rozwodowy z orzeczeniem wyłącznej winy współmałżonka. Pokrzywdzony ma przy tym prawo do złożenia wniosku o dodatkowe zabezpieczenia rodziny w postaci alimentów na siebie lub wspólne dzieci. Poszkodowana osoba może też starać się o zadośćuczynienie za popełniony czyn.
Tu ofiary gwałtu małżeńskiego mogą znaleźć wsparcie
O tego typu przestępstwach mówi się trudno, są jednak instytucje, które pomagają ofiarom gwałtu małżeńskiego. Osoba poszkodowana powinna niezwłocznie zgłosić się do wyspecjalizowanych organizacji, na przykład Feminoteka (pomagająca zgwałconym kobietom) lub Niebieska Linia. W otoczeniu specjalistów i psychologów łatwiej będzie przeprowadzić kolejne działania.
Warto zatroszczyć się również o wsparcie dobrego prawnika. Gwałty małżeństwie wciąż są tematem tabu, dobrze jest więc skontaktować się z adwokatem, który ma doświadczenie w podobnych sprawach. Nasza kancelaria może pomóc w egzekwowaniu praw ofiar gwałtu małżeńskiego, zapewniając skuteczne i profesjonalne działania.